Demo(n)okracia shqiptare

Demo(n)okracia shqiptare

nga Ilir Vata

Periudha paraelektorale ndyshime interesente në kampin në gjerësinë politike, sa herë-herë opinioni i gjerë mendoi se socialistët po kalojnë një fazë të re tranzitore, përsa i përket demokracisë së brenshme, mendimit oponet dhe lëvizjes së të menduarit ndryshe fashoten dhe ridimisionohen dyshime të reja. Edhe opinjonistë dhe politikan të ndryshëm janë munduar t’u a shesin lëvizjen brenda socialistve, si demokraci e brenshme, madje analist të majtë e kryesisht ato të familjes së bllokut nuk kanë reshtu të bëri shou për një anepsej të tillë të besueshme, sa sot nga goja e Bashkim Finor shohim me germa të medha në faqet e shtypit se PS ka demokraci të brenshme, duke konsideruar perpjekjen e të interesuarve si të arritur.

Por në të vërtetë, a ka demokraci të brenshme në kampit socialist? Kjo dilem është kaq e diskutueshme sa dhe publiku i gjerë nuk do ta besojë, jo më elita intelektuale dhe madje dhe një pjesë e mirë e socialistve.

Lideri opozitar Rama, erdhi në krye të socialistve, si një risi, të paktën kështu u prezantua duke e krahasuar me disa nga figurat konservatore të kesaj parie që vinin ga ish- Partia e  diktatorit, por cuditërisht socialistët do të shihnin një tjetër fytyrë, që ngjante më shumë me diktatorin se sa me liderin historik të socialistve Fatos Nanon.

Shumë shpejt pa mbaruar mandatin e parë të drejtimit të socialistve, Rama u shfaq si njeri autoritarë dhe përjashtues dhe kjo nisëm u konfirmua ku Rama në emër të të rinjve dhe qarkullimit të tyre në partinë socialiste, përjashtoi dhe mjaftë figura të rëndësishme dhë që kanë luajtur më shumë rolin e moderatorit në këtë parti.

Perpjekja e dytë që i dha Ramës dhe tiparët e diktatorit ishte përpjekja e tij për të mbajtur kreun e socialistve, ndonse humbi zgjedhjet dhe me një përpjekje përtej njerëzores ia arriti të kryesojë socialistët edhe për një mandate të dytë, duke ngritur si obligim besueshmërie bojkodin institucional.

I gjidhë ky mekanizëm ka vetëm një qëllim, mbajtjen e pushtetit me cdo kushtë pa marrë parasyshë anjë nga rregullat qytetare e demokratike. Bojkodi parlamentarë me pretendimin se janë vjedhur votat dje dhe sot bojkodi i tri ligjeve të kushtëzuar nga BE, fsheh në brendësi qëllimin ogurëkeq të Ramës për të bidur socialistët se ai është lideri që duhet të ketë e majta mbase me dekada.

Cdo prishje balance politike gjatë këtyre muajve paselektoral shprehën qartë mosbesimin që Rama mbartë në supe dhe frikën për të ikur nga kolltuku i kryetarit.

Po ta krahasojmë me Nanon dhe lëvizjen e tijë pas humbjes në 2005, shohim qartë një kontrastë të madhë mes dy politikanve me diferëncë kohe të konsiderushme dhe me rrjedha të ndyshme politike.

Nano vinte drejtperdrejt nga pushteti i diktaturës dhe në 91-shin, shprehu bindshem kalimin e partisë së punës në parti socialiste, por shumë shpejt brenda këtijë lideri do të buronin vlera liberale e madje të konsoliduara deri sa në fund pas humbjes respektoi në radhë të parë statusin e socialistve dhe më pasë vetë rrotacionin e pushteti në mënure demokratike.

Pra lideri historik i socialistve më në fundë tregojë se rregullat e demokracisë duhen respektuar dhe u dha një shansë të madhë jo vetëm shqiptarve por dhe klasës politike.

Rama vjen me një stard krejtë ndryshe, ndonse me pushtet në bllokë dhe byro nga gjaku, përpiqet të hedhë shkëndi në lëvizjen demokratike, sa Berisha sot e konsideron përpjeke disaorëshe thjeshtë për të kapur lëvizjen. Por ama në sallën e akademisë së artit kërkoi lirimin e të burgosurve. Kushë po ia mohon? Por përpjekjet e tij për të pastruar nga partia socialistët njërëz me kontribut solli një parti të re si LSI,  e më pas PS-91 c’ka e lanë Ramën përsëri në opozitë pikërishtë se mungoi demokracia e brenshme.

Edhe tani që një pjesë e socialistve kërkojnë që të kontribuojnë në foltoren e Kuvendit, lëvizja konservatore e Rames është idhëtare e bojkodit dhe e marrjes së pushtetit nëpërmjet rrugës dhe jo votës. Por jo të gjithë mendoin si Rama dhe kjo është normale pasi shumë nga liderët liberal e me përvojë kanë ideuar lëvizjen e mendimit ndryshe dhe jo larg por para pak ditësh, moderator Blushi delarinë: se do të humë në parlament para se të na skadojë afoti ligjorë i përbushjeve të deryrimevë që ua jep ligji si betimi i deputetit dhe marrja pjesë Brenda afatit gjashtëmujor.

E megjithse përpjekja ka qenë reale dhe e thënë disa herë, grupi konservatorë po përpiqet ta paraqesë si demokraci e thellë brenda socialistve sa një realitet që vret mendimin ndryshe në Partinë socialiste.

Do të duhet edhe një herë edhe një ndarje e re brenda kësajë partie për të kuptuar sesa “demon” është lideri i tyre, që gjithcka ka sajuar është thjeshtë të mbajë pushteti tashmë si trashigimi. Por a janë socialistët kaq të errët? Sigurisht që tashmë e dijnë që askushë nuk mud tua mbajë pushtetin e tyre, pasi këtë parti nuk e gëzoi as Enveri, as Ramizi,..Nano dhe jo më ta mbajë me menyra unitare Rama i cili nuk pranoi as të jetë antarë i parlamentit.

Shumë politikanë dhe analistë e parashikuan situatën politike thjesht me veprimin e kryetarit qe bojkodin kuvendorë e nisi para zgjedhjeve dhe tashmë per hirë të tij të gjithë socialistët po mbahen peng në një process të ligjshëm demokratik, madje berisha para pak kohësh deklaroi” “ se disa deputet janë kërrcnuar me jëtë nëse hyjnë në Kuvend” E kushë mund ta lexojë këtë llojë demokracie ku gati njëzetvjet nga renja e diktaturës, shpre unitarizëm ekstrem politik sa asnjëherë tjetër politika nuk ka parë një divorc të tillë e në momentin më të volicem kur pritet që shqipria të hedhë hapin vendimtarë në BE.

A tha bashkim fino mendon se po luan lojën e moderatorit për të ardhur dhe një herë koha kurë situate politike e trazirave të 1997-tës e beri kryeministër sa as ai vetë se besojë.

Askushë nuk munt të behet kaq naivë sa të besojë Finon, duke u muduar të fshehë unitarizmin brenda socialistve dhe vetëm fjala demokraci e brenshme nuk ka vlerë, por demo(n)okraci po. Dhe askushë nuk duhet të mendojë se rruga eshtë ajo që të jep pushtetin, por vota. Tashmë Shqipëria aspiron në podet e vlerave të demokracisë dhe këtë duhet ta besojne dhe ishë përsekutorët dhe jo më një djalë blloku apo një komonist i ndershëm.

Klima politike pasë ngjarjes së madhe të pavarësisë si duket do të hyjë në një fazë të re konflikti në dy partitë e mëdha pasi problem të lirisë mbartë dhe vetë grupi maxhoritarë.

Lufta e egër për pushtet mes palve ka në themel unin dhe vlera antitëzë të demokracisë dhe në tërsi restaurimin e komunizmit me metodat e tyre krejtë nihilist për të lënë të ngrehur domo(n)kracinë.

Nga Ilir Vata