Tema: Gabimi ne te drejten penale

Tema: Gabimi ne te drejten penale

Nga Ilir Vata

 

E drejta penale ne vendin tone ka nje tradite te hershme, por nuk mund të thuhet një definicion i sakët kohore, por që në kohën e shtetit Ilir jane hasur format juridike ne aspektin penal, kryesisht mbizotronin denimet e ashpra, tortura, prerjet e gjymtyrve dhe denimi me vdekje per tradhetaret..etj. Koha e pushtetit te Romes me ndikim edhe ne vendintone kur romaket zotroni kater prefektura, ndikimi romak ishte prezent dhe ne legjislacionin penal, por mos ushtrimi i pushteti ne te gjithe teritorin bente, qe te ishte ne pozite e drejta zakonore. Më pas me ndarjen e perandorisë së Romes, vendi yne ra nën ndikimin e Bizantit dhe e drejta penale ne disa rajone te vendit kishte nkimin bizantinë, por si cdo pushtues bizantinet nuk zotronin pushtet te plote ashtu si dhe Cezari, prandoj dhe norma juridike bizandine funksiononte bashke me te drejten zakonore shqiptare. Edhe gjate pushtimeve te tjera, si ato sllave dhe me vone nen renjen e pushtimit turk e drejta penale shqiptare nuk kishte nje definicion te saket penal, bashke me ligjet turke, kryesisht e drejta e sherjatit dhe e drejta penale e shtetit turk benin trio bashke me te drejtën zakonore shqiptare. Beriudha e Bizanti njo hapa te rinje persa i perket kodit penal dhe ndikuan ne zanafillen e pare te gjetur deri me tani me Statusi i Shkodrës, dhe mesjetare Kanuni qytetet - statutet dhe Shkodres.

Mesjeta koha e principatave që konsiderohet dhe periudha e artë për shtetin shiptarë shënoi për herë të parë një llojë kodifikimi e kryesishtë në kohën e Skënderbeut. Në këtë përiudhe pjesa më e madhe e vendit ndikohej nga e drejta zakonore (kanuni i Leke Dukagjinit) e drejta zakonore (kanuni i Skenderbeut) dhe e drejta zakonore (kanuni i Laberisë) por në atë kohë në të gjithë teritorin kishte rredhe dzmbëdhjetë kanune të trevave të ndryshme te vendit që ushtronin të drejtën në pozitë. Legjislacioni yne penal ka kaluar faza te ndryshem por poziten e vete kodi penal e ka shenuar pas kongresit te lushnjes ose ne kohe te mbretërisë, që u mbështet kryesisht te kodi i Napolonit.  Me norme te qarte juridike per gabimin penal.

Kodi penal ne kete periudhe vjene nga italia dhe pikerisht kodi i 1889 ose kodi (Kodi Penal, Shqiptar Tirane, 1928

merret si një model natyrisht italiane Kodi Penal i 1889 (11), i njohur më mirë si "Zanardelli Kodi.)

Periudha e më vonshmë e diktaturës në shumë aspekte e cungoi kodin penal përsa i përket inkriminimit, por njeherazi njohu zhvillime në shumë aspekte penale, përjashtuar nenet për krime kunder shtetit tradheti ndaj atdheut, krijimin e hetusive torturave..etje.

Kodi i ri penal i miratuar ne vitin 1995 njohu nje hap të ri në shumë aspekte e kryesisht të dekriminalizimi, mbrojtja e lirive të njeriut, heqa e denimit me vdekje..Ajo qe duhet te theksojme eshte se objeksioni yne “gabimi ne te drejten penale” jo se eshte lene ne harrese nga legjislotori yne, por i eshtemohuar e drejta normes se gabimit per te zene nje vend ne kodin penal.

Si shfaqet; Gabimi në të drejtën penale dhe si konceptohet ai :

Në të drejtën penale gabimi është mungesa e njohurive ose të pasakta të një fakt, apo një dispozitë të ligjit: gabim faktik në të drejtën i keqpërdorimin e drejtësisë: në një gjyq penal, rindërtim ose interpretimin e gabuar të fakteve që çon në dënimin e një të pafajshëm.

Ky eshte koncepti baze i gabimit, por i merre forma e trajta te ndryshm.

Kjo është dhe hapsira që ne do të zëmë pikërish me nje nga temat më të brishta që kërkon vëmendje dhe nga konstitucionalist, ligjbërës, jurist e gjyqtarë, pasi dhe vetë kodi ynë penal e sheh këtë momen sa për konstatim të përcipte dhe ju mbetet në dorë normave të tjera juridike ligjeve dhe vetë interperetuesve të vendosin për gabimin në të drejtën pënale.

Gabimi është pjesë e njerëzimit ai është orvatur në ndergjegje, mendim, është pjesë e papergjegjshmerisë, injorancës lajthimës, pjesë e errët që ka për të qenë prezent sa edhe njerëzimi. Cdo kushë mbanë mend një gabim, por kur ai ia titullonë gabimin tjetrit, ndodhe që të gabojë edhe ai vetë. Në këtë moment merrë kuptim gabimi përsa i përket konstatimit të gabuar, pikërishtë nga mosnjohja, mos perceptimi, perceptimi i gabuar. Mbi këtë bazë zë e nis dhe fillë gabimi në kuptimin penal kur ai behet pjese e keti mekanizmi ligjor, qe ne aspektin primar ka verat dhe dimensionet njerzore ne mbrojtje e ne evolim. Por kur gabimi ne te drejten penale behet aktiv ne sencin negative apo ne pozitat e tije te plota, e drejta penale duhet ta shoh ate si rrezik nepermjet normave dhe institucioneve te gabimi.

Por le të hedhi një vezhgim të shkurtur si e ka trajtur vende te ndryshme te botes gabimin në aspektin penal, faormat që merrë gabimi, ndryshimi i objektit, shkaqe llojët e gabimeve të hasura në jurispondencën më të vjetër e kryesishtë atë romake.

Etimologjia

Etimologjia e fjales gabi ka definicione te ndryshme pavarsishte nga origjina latine. Gjuhe te ndryshme shprehen per kete kuptim sipas kuptimit filozofik, leksikor te tyre. Disa nga varjantete;

Nga kuptimi Latine e gabimi rrjedhin nga keqpërdorimi folje, por gaboj = bredh, bredhin, dhe me vlerën e "devijimi nga rruga e drejtë" (viarum gabim). Në latinisht, atëherë gabimi do të thotë gjithashtu të udhëtimit dhe, në fakt, ka ekzistuar në përdorim Italisht arkaik mandatit të thotë një udhëtim ose pelegrinazh.

Etimologjia e gabimit është nga latinisht. gabim (m), deriv. të gaboj 'endet, humbur, gaboj ".

Për gabim pika nuk ka sinonime shumë të përdorura, me përjashtim të atyre të shënuara në epigraf, por nuk janë përdorur mjaft si trupave të kreut gabim është konsideruar më poshtë sinonimet e vërtetë dhe të trupave, por unë do të tregojnë me një yll fillestar:

- Gabim i madh s. m. fjalë për fjalë (si deverbale të lidhur me shkëlqim verbues) tregon shkëlqim verbues (mosrespektim të syve në dritë e ndritshme) dhe zhvendosur në figurative, gabim gabim, të marrë një gabim, të bien në një gabim trashanik.

Etimologjikisht, pakuptimta zë si term rrjedh kokëtrashë në Baggiani lajm i rremë s.vo = se është nga latinisht. Bahia (m) '(fasule) e Gjirit ", një qytet në Campania

- Shqip s. m. invar. gabim pa dashje ose raport shkrimin e tyre. "Jam, bien", që rrjedhin nga Lat. Labi "shqip", pjesë. të kaluar. gabim në të folur - është se një gabim i vogël jo vullnetare, me gojë apo me shkrim, e cila është për të zëvendësuar një tingull ose një fjalë e tërë apo shkruani një letër në vend të një tjetër, bashkim i dy ose më shumë fjalë në një, etj,. të cilat, për S. Freud dhe psikoanaliza, ne duhet të japim një kuptim të pandërgjegjshme: keq, kjo ishte një gabim! Termat e përdorur: gabim klerike (e habitur gabim klerike = shkruaj gabim), rrëshqet e gjuhës fjalë për fjalë "Gjuha Gabim = fjalës) përcaktimin e saktë të kalimit në formë të shkruar dhe të folur dhe në fund frojdian shqip: që për shkak të motiveve të pavetëdijshme...

Edhe ne studimin tone ndryshimin e fajales gabim ne te drejtenpenale do ta hasim me terminologji te ndryshme, por qe definohet ne thelb me te njejtev vlere ne konceptin si nome ne ligjislacionet penale.

Pershkrimi historik i gabimit ne te drejten penale

Nuk do te kishte kuptim po te mos germnirrenjet e vete gabimit ne te drejten penale.

Studiues te huaj te jurispundence dhe penalist te njohur e shohin gabimin ne te drejten penale si te nje rendesi te madhe.

Gabimeve në të drejtën romake rrjedhshmeria historike dhe konstatimet e para, vijene nga Ulpian.qe na jep nje ide te qerte te permbajtjes

-1.Getting Started.

- 2. Foreclosure gabim do.

- 3. The error motivimin do.

- 4. The error kualifikues do.

Fillesa dhe rrugetimi i gabimit ne te drejten romake deri ne bdarje te perandorise.

Historia e doktrinës të gabimit, në të drejtën romake, u mbajt në një periudhë mjaft të kufizuar kohore, vetëm nga mosha klasike, në fakt, me daljen graduale e elementit të negociatave, juristët e diskutuar më të shpeshta çështjet e ngritura nga përfundimi i një transaksion në bazë të njohurive të gabuar të një gjendjes faktike. Por çështja është adresuar në mënyrë sistematike vetëm që antikitetit të vonë, dhe më në fund në formulimin e një teorie më të plotë të gabimit në moshën e Justinian.

Është për këtë arsye, burimet kryesore të disponueshme për ne sot përsëri në antike klasike dhe në fund dhe të mbledhura në Civilis iuris Corpus, veçanërisht në letrat me vlerë të Kodeksit 18.1 dhe 22,6 e Digest, të dyja nën 'iuris et injoranca e de facto ", me të dhëna të mëtejshme mund të merret, atëherë, pasazhe të tjera të shumta të marra nga vende në përpilimin e Justinianit nuk kushtuar posaçërisht për këtë temë.

Në Perandorinë Romake të vonë, konceptin e gabimit, u karakterizua nga mungesa të konsiderueshme të risive në lidhje me hartimin e teknike në të njëjtën kohë, ajo forcuar parimin e mungesë lidhjeje të gabimit të ligjit.

Me Justiniani mori formë në një mënyrë të marrë konceptin e zëvendës-gabim e do, e cila ishte vendosur pranë ligësi dhe dhune.

Në moshën e Justinianit ishte marrë mendimin e Ulpian dhe Julian, por nuk u njoh ndonjë veprim për dëmet në favor të palës mashtruar qëllimisht nga të tjerë.

Puna në doktrinën e gabimit në traditën romake: shpërbërjen e Perandorisë Romake në Shkollën e historike.

Historia e teorisë së gabimit, pas shpërbërjes së Perandorisë Romake është i lidhur ngushtë me vlerësimin e do si pjesë e transaksionit dhe, në përgjithësi, si një kusht për gjurmimin e çdo veprim, të ligjshme ose të paligjshme, për çdo subjekt të dhënë.

Ligjet barbare, i pamatur në elementin subjektiv, injoruar çështjet që lidhen me gabim dhe të merren me temën e bashkangjitur kjo me vlerësimin e voluntariness të një akti vetëm në raste të veçanta dhe subjekt me çështjet penale Deri në fillim të mijëvjeçarit të dytë, pra, gabim nuk u konsiderua në mënyrë nga ndonjë legjislacion specifik (me përjashtim të disa referenca në ligjin e kanunit, për institucionin e martesës ,as nuk ishte subjekt i spekulime nga ana e avokatëve.

Kerkimet shkencore

Kerkimet shkencore te glossators dhane per here te pare rezultate, që nga rënia e Justinianit, për të thelluar pasojat e gabimit. The (error ishte në fakt) konsiderohet probabilis, ku ai u përqëndrua në përfaqësimin e një detyrimi i përjetuar dhe neglizhenca nuk e kishte varur në këtë temë.

Shekulli I njezete shenoi ne Europe nje rifillim te ri ne legjislacionee vendeve te ndryshme kryesishte te atyre me tradite ne jurispundence.

Themelet e teorisë së gabimit në ligjin aktual evropian Penale

Gabimi ka rrugetuar ne te drejtene romake e me pase ne ate bizanitine per te gjene egzistent ne legjislacion deri te Justinjani dhe kodet e tij. Europa ne tersi e ka vlersuar gabimin si norme prenda legjislacionit penal dhe shume vende e kane per pjese te kodit te tyre.

Reforma penale ka patur si synim ne plane te pare njeriun dhe lirite e tij, sistemet demokratike, lirite e individit, te fjales shtypit, konventat nderkomtare mardhenjet ndermjet shteteve dhe keto jane te rregulluara me ligji. Koncepti i ri per unifikimin e legjislacioneve ne pjese e bashkeveprimeve e te mardhenjeve po e cojne legjislacionin penal drej normave te reja me te qendrueshme dhe njeherazi dhe koherente.

Ne momentet aktuale rregullimi i gabimeve në të drejtën penale evropiane ka marre nje dimesion te ri?

Reforma Penal në shekullin e fundit ka qenë e karakterizuar me lidhje me buxhetet e dënimit, për tre rregullat e një rëndësie të veçantë: të rregullave në lidhje me gabim, krimet e të pahijshme e mosveprim dhe që vepron në emër të një tjetër. Në kushtet e gabimit, një çështje e të përkushtuar faqet e mëposhtme, ligjvënësit kanë kaluar heshtje absolute që karakterizohet shumë ligje, duke përfshirë të Kodit Penal, frëngjisht dhe spanjisht 1810 1848-1983, ose i kufizuar në një rregull të vetëm gabim në rrethanat e veprës, si në rastin e StGB gjermane, 1871, për të dyfishtë rregullimin e gabimeve në rrethanat e veprën e përshkruar në ligj (tipi gabim) dhe paligjshmërinë që ndikojnë në karakteristike fakti (gabim në ndalimin). Për shembull: gjermanisht në Kodin Penal, 16 dhe 17, austriak në Kodin Penal, 8 dhe 9, të Kodit Penal spanjoll, art. 14, sllovene Kodi Penal (nenet 20 dhe 21), grek në Kodin Penal, artet. 30 dhe 31, të Kodit Penal polonisht (nenet 28 dhe 29), Kodi Penal portugalisht, artet. 16 dhe 17, të Kodit Penal zviceran artit. 19 dhe 20. Në disa raste ajo ka krijuar një regjim të veçantë në lidhje me një formë të tretë të gabimit, i cili bie në rrethanat e arsyetimit, siç shihet në StGB austriak dhe Kodi Penal e Brazilit.

Gabim standard në të dy llojeve të përgjigjet për diferentes parimeve. Shkalla e gabimit është i qeverisur nga parimi i diturisë: në qoftë se autori nuk e di rrethanat e tipit, nuk veprojnë me ligësi, edhe pse ka pasur të dini, në çdo rast mund të dënohet si shkelës i pamatur në qoftë se ajo është e përcaktuar me ligj penale. Gabim në Jurica anti-ose ndalim, nga ana tjetër, është i qeverisur nga parimi i përgjegjësisë: autori është përgjegjës për injorancën e tyre, nëse ai mund të shmangur atë, në qoftë se ajo nuk ishte e mundur për të shmangur atë, nuk është e gatshme, sepse askush nuk duhet të përgjigje për të pashmangshme. Ndërsa lloji gabimi është strukturuar rreth një koncept psikologjik të njohurive të rrethanave të tipit, rregullimin e gabimit të ndalesës është i bazuar në një konceptim normative të njohurive të paligjshmërisë.

Rregullat në lidhje me gabim që shfaqen në kodet penale moderne janë të një kodifikim e dogmës prodhimi i të cilave ka një zhvillim të gjerë të përkohshme. Pavarësisht stabilizimin e teori pas këto rregulla, në kohët e fundit problemi i gabimit mbete i hapur per mjafte vende te tjera qe norma e gabimit nuk eshte perfshire ne legjislacion.

Jane te shumta vende me jurispondec te konsoliduar qe e trajtojne gabimin ne te drejten penale gati te unifikuar pafarsishte nga filozofia konceptuale e gjenezes, trajtave e vlerave qe merre gabimi.

Interpretimi, dotkrina,kuptimi

 

Dokrina te ndryshme  kane koncepte te ndryshme persa i perket kuptimit te fjale gabim ne te drejten penale,Spanjolle përcakton fjalën si injorancën

"Mungesa e letrave, shkencë dhe, të përgjithshme ose të veçanta." Në ligjin mosnjohja e ligjit Në këtë drejtim Neni 20 i Kodit Civil Argjentinës thotë: "Injoranca e ligjit nuk është arsyetim, në qoftë se përjashtim nuk është autorizuar shprehimisht me ligj."

Gabimi është, në të njëjtin fjalor, një "gjyqi ... keqkuptim apo e rreme."

Në dritën e kësaj, Francesco Carrara argumenton se gabimi është një shtet i rremë pozitive të dijes, ndërsa injoranca është një shtet negative të mungesës së ndonjë ide lidhur me një subjekt të caktuar.

Themelues i shkollës historike të së drejtës, Friedrich K. Von Savigny argumentoi se injoranca është e karakterizuar nga mungesa totale e njohurive në lidhje me një gjë, ndërsa gabimi është njohja e gabuar "Për Savigny -. Carlos Fontan Balestra tha - gabimi është gjithmonë një formë e paditurisë, sepse gabim ekziston si pasojë e injorimit diçka.

Lucio E. Herrera, në fillim të librit të tij "gabim në çështjet penale", asimilon gabim për fjalë të tilla si "gabim" dhe "gabim" dhe shprehje të tilla si "ide e gabuar" dhe "zëvendës të pëlqimit" .

Profesor Henderson argumenton se mashtrimi është "pjesë e gjykimit të turp", që është, vendet fajin ligësia në kundërshtim me ata shkrimtarë gjermanë të cilët e konsiderojnë element subjektiv qëllim - në faji - të krimit.

Sebastian SOLER nga ana e tij, argumenton se injoranca "është i pastër ... duke mos ditur dhe duke ditur gabim është gabim."

Problemet doktrinore dhe mosmarrëveshjet lindin

    

2 - Error të ligjit dhe gabim të vërtetë. Analiza e nenit 34, pika 1 i Kodit Penal Argjentinës.

Gabim e ligjit ka të bëjë me juridik, gabimi faktike ka të bëjë me rrethanat faktike e krimit -.

Shkëputje (një term që i ka rrënjët në disiunctĭo latine,-onis përçarjes thotë) thotë, në aspektin e gjuhës, një zgjedhje midis dy ose më shumë mundësi. Ndarja e ky opsion është e përfaqësuar nga shkronjat "o", "U".  shquar spanjoll Fernando Lázaro Carreter gjuhëtar, në klasik e tij "Fjalor i filologjike" libër përcakton shkëputje si "ndarje në Fjala e dy fjalë që logjikisht duhet të shkojnë së bashku.

Gabimine te drejten penale eshte jashtezakonishte i larmisheme, nga menyra se si ai fjen qe ne etimologji, ne gjuhe te ndryshme dhe me interesantja eshte se gabimi pershtatet sipas rrethanave merre fotme, duke u bere keshtu nje faktoret qe prek drejtperdrejte te gjithe dimesionin penal e njerzore, duke i cuar ne gabim ose si pasoi e tije, palet vihen ne rrezik.

Teoria juridike e gabimit, pasojat

Si trajtohet gabimi ne konceptin e teorise juridike.

Historikisht, mund të flasim për dy rryma ose linja qe rivalojne si shina mendimin: Teoria shkakore e krimit dhe teoria e fundit të krimit. shkakor shpjegim për veprimin e krimit është një lëvizje vullnetare fizike apo mekanike, e cila prodhon një rezultat që është marrë nga vepra, pa marrë parasysh qëllimin e sjelljes së tillë.

Se teoria e fundit të krimit do të thotë të kryer në vullnetare si një finale, në të cilin analizat duhet të trajtojë aspektet që lidhen me shpalosjen sovrane e këtë qëllim.

Kohët e fundit, teoria e funksionalisteve që të përbëjnë një pikë takimi mes finalistëve dhe causalitas, duke theksuar në këtë Roxin linjë Claus në Gjermani dhe Paz de la Cuesta në Spanjë, ndër të tjera. Pra shihen te perbashktat, e shinave si ne aspektin eperspektives, pika e takimit.

Gjeneza e gabimit, starton tek lloij e fajt dhe si percemtojne ato ne kapacitetin evolitiv te subjektit, perceptimit te tyre dhe shkaqet.

 .....vijon